پژوهشگاه مطالعات فرهنگی اجتماعی و تمدنی

مرکز رصد فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی ایران

فعالیت‌های فوق برنامه دانشجویان

 

نام طرح: نگرش‌ها، رفتار و آگاهی‌های دانشجویان دانشگاه‌های دولتی تحت پوشش وزارت علوم
تاریخ انجام پژوهش: ۱۳۸۲
روش تحقیق: پیمایش
جامعه آماری: دانشجویان دانشگاه‌های دولتی کشور
تعداد نمونه: ۱۵۲۲
محقق: سیدحسین سراج زاده ـ فاطمه جواهری

 

در مجموع۷۲۰ نفر از پاسخگویان که معادل  ۵۲ درصد از کل نمونه تحقیق را تشکیل می‌دهند در یکی از تشکل‌های دانشجویی عضو هستند. در واقع عضویت در کانون‌ها و تشکل‌های دانشجویی برای نیمی از جمعیت تحقیق ارزشمند یا جالب است. از بین ۷۲۰ نفری که در یکی از تشکل‌ها عضویت داشته اند، سؤال شد که  “ درکدام تشکل، کانون یا انجمن دانشجویی عضو هستند“. بیشترین میزان عضیت به کانون‌های علمی، انجمن اسلامی، تشکل‌های ورزشی و کانون‌های مذهبی اختصاص دارد.

گاهی افراد بطور مستقیم خود عضو یکی از کانون‌ها یا تشکل‌های دانشجویی نیستند اما در برنامه‌های آنها شرکت می‌کنند، از خدمات آنها استفاده می‌کنند یا بطور غیر مستقیم با آنها همکاری دارند. به این جهت از پاسخگویان سؤال شد که: “ صرفنظر از عضویت، در کدامیک از برنامه‌هایی که توسط کانون‌ها و تشکل‌های دانشجویی برگزار می‌شود شرکت می‌کنید“.

در مجموع فقط ۴۴۴  نفر از پاسخگویان در برنامه تشکل‌ها یاکانون های موجود در دانشگاه شرکت می‌کنند. از این ۴۴۴ نفر تقاضا شد صرفنظر از عضویت یا عدم عضویت، مشخص سازند که بیشتر ازکدام برنامه‌ها استفاده می‌کنند. ۳۰ درصد از این افراد از برنامه کانون‌های ادبی هنری،  ۲۵ درصد از کانون‌های ورزشی  و ۲۳درصد از انجمن‌های  علمی بهره مند می‌شوند.

نوع و میزان مشارکت در فعالیت‌های فوق برنامه (تعداد پاسخگو=۱۵۲۲)

سؤال‌ها طبقات پاسخ‌ها تعداد درصد معتبر
آیا در هیچیک از  تشکل‌های دانشجویی عضو هستید؟ بله ۷۷۰ ۵۱.۷
خیر ۷۱۹ ۴۸.۳
بدون پاسخ ۳۳ ـ
در کدام تشکل، کانون یا انجمن دانشجویی عضو هستید؟ کانون‌های علمی ۲۸۷ ۱۹.۲
انجمن اسلامی ۲۸۰ ۱۸.۸
کانون‌های ورزشی ۲۰۶ ۱۳.۸
کانون‌های ادبی و هنری ۱۴۴ ۹.۷
کانون‌های مذهبی ۸۶ ۵.۸
سایر ۵۴ ۳.۶
صرفنظر ا ز عضویت، آیا در برنامه تشکل هاشرکت می‌کنید؟ بله ۴۴۴ ۳۰.۴
خیر ۱۰۸۱ ۶۹.۶
بدون پاسخ ۶۰ ـ
در کدامیک از برنامه‌های تشکل‌ها شرکت می‌کنید؟

 

کانون‌های ادبی و هنری ۴۳۶ ۲۹.۸
کانون‌های ورزشی ۳۶۲ ۲۴.۷
کانون‌های علمی ۳۳۷ ۲۳
کانون‌های مذهبی ۲۴۱ ۱۹.۸
سایر ۴۵ ۳.۶
صرفنظر از عضویت یا عدم عضویت بطور متوسط هفته ای چند ساعت از وقـت خود را درارتباط با تشکل‌ها صرف می‌کنید؟ در حد صفر ۴۴۶ ۳۶.۷
۲-۱ساعت ۳۳۶ ۲۷.۶
۴-۳ساعت ۱۹۱ ۱۵.۷
۱۰-۵ساعت ۱۷۸ ۱۴.۶
بیش از ۱۰ساعت ۶۵ ۵.۳
بدون پاسخ ۳۰۶ ـ

 

آخرین معرف این مبحث میزان یا مدت زمانی است که هر فرد در طول هفته به ارتباط یا همکاری با انواع  تشکل‌ها اختصاص می‌دهد. این ارتباط هم  اعضاء پیوسته و هم افراد غیر عضو را شامل می‌شود. به این منظور از دانشجویان سؤال شده است که: “ چه عضو تشکل‌های دانشجویی هستید و چه فقط در برنامه‌های آنها شرکت می‌کنید، بطور متوسط مجموعاً هفته ای چند ساعت از وقت خود را در ارتباط با آنها صرف می‌کنید؟ “

۳۷درصد از کل پاسخگویان هیچ زمانی را صرف ارتباط یا همکاری با تشکل‌ها نمی‌کنند. بیشترین پاسخ‌ها (۲۷درصد) دربین پاسخگویانی متمرکز است که ۲-۱ ساعت  از زمان خود را در هفته به ارتباط با تشکل‌ها اختصاص می‌دهند. میانگین زمان همکاری با تشکل‌ها در هفته در کل نمونه حدود ۳ ساعت است. اما چنانچه میانگین همکاری ۷۷۰ نفر پاسخگویی که عضو یکی ازتشکل ها هستند در نظر گرفته شود، این میزان به حدود ۴.۵ ساعت می‌رسد.