پژوهشگاه مطالعات فرهنگی اجتماعی و تمدنی

مرکز رصد فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی ایران

نگرش دانشجویان درباره رابطه علم و دین

 

نام طرح: نگرش‌ها، رفتار و آگاهی‌های دانشجویان دانشگاه‌های دولتی تحت پوشش وزارت علوم
تاریخ انجام پژوهش: ۱۳۸۲
روش تحقیق: پیمایش
جامعه آماری: دانشجویان دانشگاه‌های دولتی کشور
تعداد نمونه: ۱۵۲۲
محقق: سیدحسین سراج زاده ـ فاطمه جواهری

 ۷۰ درصد از پاسخگویان  با این عبارت که به دلیل رعایت ضوابط علمی نمی‌توان احکام دینی را نادیده گرفت، موافق هستند. اما در عبارت دوم که موضوع تعارض بین علم و دین  به شکلی دقیق‌تر بررسی شده، تغییر قابل ملاحظه ای در موضع گیری افراد مشاهده می‌شود. یافته‌های مربوطه نشان می‌دهد که در شرایط تقابل ۳۷٫۵درصد از پاسخگویان مخالف کنارگذاشتن شواهد علمی هستند. ۳۶درصد از آنها موضعی بینابین اختیار نموده و  ۲۶درصد تعالیم دینی را بر یافته‌های علمی ترجیح می‌دهند. تفاوت میانگین‌ها نیز استنتاج یاد شده را تأیید می‌کند. در واقع نسبت افرادی که دستاوردهای علمی را مبنای ارزیابی و قضاوت امور قرار می‌دهند ۱۰درصد بیش ازافرادی است که تعالیم  دینی را محور قرار می‌دهند.

توزیع نسبی نظرات پاسخگویان درمورد رابطه میان علم ودین (تعداد پاسخگو=۱۵۲۲)

گویه‌ها موافق بینابین مخالف تعداد معتبر میانگین

(۳-۱)

۱.به بهانه رعایت ضوابط علمی نمی‌توان  احکام دینی را نادیده گرفت. ۷۰٫۱ ۱۷٫۷ ۱۱٫۱ ۱۴۸۰ ۲٫۶  
۲.هنگام تعارض یافته‌های علمی با آموزه‌های دینی باید جانب دین را گرفت. ۲۶٫۰ ۳۶٫۲ ۳۷٫۵ ۱۴۵۵ ۱٫۸  
•  شاخص نگرش نسبت به برتری دین بر علم ۳۶٫۷ ۵۰٫۹ ۱۲٫۴ ۱۴۲۸ ۲٫۲